Yivli Silahlar

Yivli tüfeklerle ilgili yaptığım sohbetlerde çoğu kişinin bir konuda yanlış bilgilendiğini fark ettim. Konuyla bilgili olsun olmasın bir çok kişinin yanlış bilgilendiğini veya düşündüğünü gördüğümde bu konu hakkında bir yazı yazmalıyım diye düşündüm. Aradan geçen birkaç yıldan sonra yazıyı yayınlamak nasip oldu :) Konumuz, yivli namluların ne işe yaradığı, neden yivli namluların kullanılmaya başladığı... 

Yivli namluların mühimmatı döndürerek gönderdiği için hedefte yaptığı tahribatın daha etkili olduğu düşünülür. Ayrıca dönerek ilerleyen mühimmatın havada hız kazandığı ve benzeri sebeplerle daha uzun mesafeye gittiği düşünülür. Gerçekte ise yivli namlu kullanılmasının bunlarla bir alakası yoktur. 

İlk kullanılan ateşli silahlar gülle şeklinde mühimmat atıyordu. Bu silahlar kısa mesafede etkiliydi ve tek amacı hızlı bir şekilde mühimmatı atarak, kinetik enerjisiyle hedefe zarar vermekti. Zamanla saldırı ve savunma teknikleri gelişti, kale surları genişlerken topların boyutları da büyüdü. Dönemin mühendisleri, kullanılan topları daha verimli bir şekilde kullanabilmek için silindirik mühimmatları geliştirdiler. Silindirik mühimmatlar ile daha büyük ve ağır toplar daha küçük çaptaki namlular kullanılarak atılabilir hale geldi. Bu gelişme bir sorunu da beraberinde getirdi. Gülle şeklinde olan mühimmatların her tarafı aynı olduğu için, havada ne şekilde süzülürse süzülsün aynı istikamette gidiyordu. Havada yön değiştirmiyor ve hedeften sapmıyordu. Sadece namluyu terk ederken namlunun en son hangi tarafında çarparsa, tersi istikamette makul bir oranda saparak hedefe doğru gidiyordu. Silindirik mühimmatlar ise fırlatıldığında takla atıyor ve hedefe doğru ilerlerken ciddi oranda sapmalar meydana geliyordu. Silindirik mühimmatın ucunu sivriltmek belki biraz işe yarayabilirdi ancak kesin çözüm değildi. 

Yivli namluların geliştirilmesiyle, silindirik mühimmatların takla atmadan ve yön değiştirmeden düz bir rotada uçması ve mühimmatın düşeceği noktanın daha iyi tahmin edilebilmesi sağlanmıştır. Sonuç olarak çok daha uzak mesafelere çok daha isabetli atışlar yapılabilmesi mümkün olmuştur. Konuyu çok kısa ve net olarak açıklayan videoyu aşağıdaki bağlantıdan izleyebilirsiniz.